Nga
Bota
Teresinka Pereira, SHBA
flet nė gjuhėn shqipe
1. Pabesi
Ndoshta
shqiponja, pa rolin e saj tė simbolit,
mund
tė fluturojė pa njė jetė tėrheqėse,
duke
shkuar tejpėrtej dritareve dhe dyerve
nga
qyteti nė qytet,
derisa
arrin detin dhe ėshtė e lirė.
Por
kėtu ne jemi nė grackėn e dėshpėrimit
nga
njė mendim krejt i pavlerė
dhe
nuk mundet qė tė pushtojė kohėn ,
kėtė
armik transparent,
tė
fshehur nė vetvete,
duke
pėrpirė fuqinė tonė.
Si
mund tė shkruash pėr kėtė fluks pabesie
i
paqarė,
pa
ndjerė hapėsirėn boshe tė duarve,
duke
numėruar ditėt
qė
po vrapojnė shpejt nga tė gjithė.
2. Nė se unė largohem tani
Nėse
unė shkoj tani,
unė
do tė ndiej kėtė poemė,
shkruar
gjatė shkrepjes sė vetėtimės,
qė
verboi sytė e mi.
Por
unė nuk do tė shkoj vetėm,
unė
mbaj nė kraharorin tim
kėtė
mungesė tė fajit
nė
qiell dhe nė tokė.
Unė
do tė largoj pėr ty Zotin
qė
ekziston nė lojėrat e tua
pėr
tė qenė i mirė,
pėr
tė dashur ndonjė,
duke
pėrfshirė njerėzorėt…
Unė
do tė iki shpejt, pa pranga,
duke
marrė nė trupin tim njė shenjė,
ndėrsa
unė tė lė nė duart e tua
plagėn
e fatit tim.
3. Enigmė
Njė
herė unė u hodha jashtė
nga
lėkura ime ngjyrė trėndafili
dhe
me thjeshtėsi hyra nė burim
tė
kristaleve enigmatike.
Derisa
pastaj mbetem e panjohur,
por
unė kam hovin
e
njė oqeani tė humbur
dhe praktikanėt fosforishentė
qė
ngjallin mė tė shumtėn trimėri tė ėndrrave.
4. Ndryshime
Ėshtė
shumė vėshtirė
pėr
tė rishpikur jetėn tonė vetiake.
Ne
gjithmonė mbajmė barrėn e gabimeve tona.
Por,
nėse unė flas rreth kėsaj,
ne
ndihmojmė tė tjerėt,
tė
ndryshojnė jetėt e tyre vetiake.
5. Pamja
Macja
ngjason me mua
nė
mbrėmje.
Ajo
ka njė shkėlqim tė ēuditshėm
nė
sytė e saj.
Kujtesa
brilante e saj ėshtė e lėmuar
mė
shumė njerėzore se e imja.
6. Energji
Pėrdore
energjinė,
si
sulm tė papritur fajkoi ,
nė
rrugėn e fatit.
Suksesi
i shprehjes,
kuptim
i vargjeve
janė
armė tė fuqishme tė dėshirės,
e
cila na tregon neve horizontin
pa
frikė.
Fjalėt
e tua tė fuqizuara,
lumturia
e tė priturit.
Oqeani,
qiell
qė e shtrin vetveten.
7. Cili ėshtė kuptimi?
Cili
ėshtė kuptimi i jetės sime?
Pa
mesazhet e tua nė internet,
pa
gabimet e mia dhe tė metat,
pėr
tė dhėnė ty mundėsinė pėr tė mė falur?
Cila
ėshtė dobia e qetėsisė sime,
nėse
nuk do tė shqetėsonte ty?
Cila
ėshtė dobia e natės,
pa
zgjimin e poetėve?
Cili
ėshtė kuptimi i besimit,
pa
besimin e ateistėve
dhe
sensacionin e kthjellėsisė,
i
cili valon brenda tyre?
Cila
ėshtė dobia e greminės
nėse
vetėvrasėsi i pėrmalluar
nuk
do tė ekzistonte?!
8. Vetmia duron ose qėndron dhe zgjat
Kur
mbrėmja bie,
unė
shikoj hėnėn e plotė
dhe
poshtė humnerės
ndjehem
si njė ujk
qė ngatėrron rrugėn.
Sytė
e mi janė tė inatosur
dhe shkėlqimi i tyre shpėrhapet,
me
qėllim qė tė ushqejė
gjendjen
shpirtėrore zoodiake tė tyre
duke e strehuar nė rrugėn e tyre drejt hijeve,
drejtimeve
dhe kohės.
Brenda
zemrės sime tė mėrzitur
aty
ėshtė njė spektėr i dashurisė,
i
privuar nga njė kryerje,
derisa
shpresa tė shterojė,
vetmia zgjat.
9. Fėmija e padukshme
Sipas vargjeve nga Oscar Florez Tamara
Pėr
ne ėshtė lehtė tė ngushėllojmė dhimbjen,
poezia
tė jetė e zhveshur si trup nė hije.
Ėshtė
e lehtė tė hedhėsh qortimin,
kur
ishim njėherė fėmijė
qė
duket e padobishme,
por
njė rrugė na ndihmon ne
qė
tė arrijmė diellin,
tė
krijojmė njė fortesė tė zjarrtė
nga fjalė tė padobishme.
Nė
dhimbje njė vuajtės ėshtė gjithmonė,
i
vuajtur njė tjetėr
qė
na dashuron ne,
dhe
nė tė nėjtėn kohė,
ėshtė
kjo dhimbja e dikujt tjetėr.
Trashėgimia
e dritės mbin te ne
me
njė diskriminim tė dukshėm
dhe
padrejtėsia ėshtė arsyeja jonė
pėr
tė luftuar mprapsht.
Po balta
jonė s’mund ta ketė ngjyrėn e yllit,
Nga
i cili ne shkojmė
drejt
rrugės pėr tė lindur.
Ndėrkaq,
nė kėtė kohė,
Ne
jemi fėmijė dhe ne tashmė qajmė.
10. Muri USA (Shtetet e Bashkuara tė Amerikės)
Kufiri
midis Meksikės dhe Shteteve tė Bashkuara
ėshtė
njė burg vigan dhe i paturpshėm,
nga
tė dy anėt e murit,…
Muri
ėshtė njė barrierė
pėr
tė ndaluar peonėt,
yekhyjnė
nė perandorinė e SHBA.
Muri
do tė jetė prezent nė historinė e Kombeve,
si
njė britmė brutale paralajmėrimi,
njė
frikė e dukshme dhe e heshtur,
mesazh
i emigrantėve,
qė
mbėrrijnė me inspirime tė trilluara:
“Ėndėrr
amerikane”…
Muri
ėshtė njė qė lidh rojet dhe tė burgosurit
nė
tė njėjtin burg.
Ai
gradon njė shkuarje prapa tė kohės
te
feudali kalimtar dhe te varfėria fshatare.
Muri
do tė forcojė trafikun kontrabandė
dhe
skllavėrinė e qenieve njerėzore.
Nė
brendėsi tė murit, aty do tė varrosen,
nga
njė anė zemra amerikane tė ēelnikta
dhe
nga ana tjetėr zemra punėtore tė gjakut.
Ata
do tė bashkojnė nė kėtė,
asnjė
qytet tjetėr
nė
asnjė shtet,
poshtė
horizontit pa qiell,
si dy lotė kalimtarė nė shkretėtirė
THE
BORGOL*
Unė rebeloj pėr ty.
Gratė veshin atė
qė mbulojnė gojėn dhe sytė e tyre
duke lėnė vetėm dy
sytė qė tė shikojnė.
Grua, unė rebeloj pėr ty,
ti duhet tė mbulosh gojėn
dhe nuk mund tė vibrosh
zėrin e agonisė tende.
Unė ndiej njė marramendje …….
Pėr mungesėn e guximit tėnd
duke insistuar qė tė mbash besėn,
ndershmėrinė nė njė bote
tė humbur,
brenda syve tė tu tė zinj
Nė hijen e Borbolit ti jeton,
nė misterin e panevojshėm,
njė qetėsi potente
e dėshirės sė tė tjerėve.
Grua, digje borgolin
Sikurse gratė oksidentale *Perėndimit
dogjėn skutjenat e tyre 50 vjet pėrpara.
Thirr: “Mė jep lirinė
ose mė jep vdekjen,
hap rrugėn drejt njė jete tė re
pėr hir tė vajzave tė tua!
Pėrkthyer nga poetja Aleksandra (Majlinda) Shabani
2. Nadia Cella – Pop, Rumani
Bregdeti i egėrsisė
Nė egėrsinė lulegjembi
shpresa pėrmbytet nga trashėsia…
bota kafshore ka ligjin e tufės,
askurrė nuk do ta ndryshojnė kėtė botė..
Nė fryrjen e shtėrngatės
ekzistojnė dyshimi dhe mendime,
ekzistojnė pėsime dhe luftėra,
kėrkime dhe harxhime tė kota…
Dua bregdetin e egėrsisė,
ashtu sikundėr dua Arėn e Lirisė,
dėshirėn e tė lindurės sė parė
edhe Krijimtarinė e Pėrbotshme.
Jashtė nga Kafazi
Pėrmbyll mendimin tim nė njė kafaz,
djeg faqen time tė fundit nė dorėshkrim
dhe e armatosur nė disa majime qirinjsh
vrapoj tė zaptoj me njė furtunal nė Olimp,
vendin ku duhet tė rrijnė Perėnditė…
I mbuluar tashmė nga ikonat e prishura,
pakėz nga dalebojat,
prezencė e barit tė egėr dhe errėsirės…
Kėshtu rikthehem nė kafazin tim,
tė rishkruaj faqen e fundit…
mandej marr nga kjo Hartėn
e tė gjitha zbulimeve tokėsore
dhe vrapoj tė godas OLIMPIKĖT,
ecila pa ēmim tė virtytit
quhet dhimbje qė jep jetimi nė poezi.
Alfabeti
Njoh shumė njė vend nė
Mbretėrinė e Ideve
dhe tė veprave
ku kėrkimet janė UTOPI…
Dhe nė kundėrshtim me zbulimet,
por sepse rruga nuk ka shenja drejtimi,
hapat e Poetit duhet tė zbukurojnė gjithmonė,
pasfshehtėsinė e dshimeve
si njė pėrcaktim tokėsor nė alfabetine madh
tė gjithė ndjenjave,
mbushur me aromė ose me gjėmbaēė
ku Omega ėshtė nė shėrbim.
Ėshtė shkronja e thjeshtė
e pėrgjigjes sė fundit:
Dashuria pėr tė gjithė njerėzit.
Zaharulla Gaitanaki
Kur u fik dashuria
Mėsojeni se te dashurimi shigjetat,
kur plagosin,
gjak do tė rrjedhė nė zemėr
dhe do ta shpojnė me thikė.
Tė harrojė humbja sa kam
hequr,
dhe gėzimi u bė dhimbje
edhe dashuria thikė…
Loti mė rrjedh turbullt (jo i kulluar)
siē bie shi nė xham,…
Kujtesa me njė plagė
qė mė ka dobėsuar.
Ah, tė kisha mundėsi
njė ēast qė kalon
edhe duhet njė pikė shiu tė bėhem
qė shenja nuk lė
dhe tė harroj dashurinė,…
Hidhėrimi ėshtė loti im,
kur dielli u shua
dhe u humb dashuria.
Pėrkthyer nga greqishtja:
Kristaq F. Shabani, Kosta Gaxhoni
Me
poetėt italianė
Pėrktheu
nga italishtja : Aleksandra Shabani (Majlinda)
1. Gabriella Gianfelici
Jemi nė skutat mė tė buta,
ujit pėr kėrkuar
origjinėn tonė, …
tė detit
dhe aroma e kėndshme e kohės ,
pashė tė zhvendoset uji e tė gjejė pafundėsinė
tė bardhat
… tė vizuara nga
dallgėt e tė prekura nga aromat e stinėve.
Oqeani i jetės
Mbulohem me lesh e me mėndafsh
Pėr tė ndjerė botėn plot ngjyra.
Duhet ta jetosh erėn
e tė dėgjosh heshtjen
qetėsinė ose rrėfimin.
Shėtitja mahnit sigurisht
edhe sikur unė tė kisha munguar
pėr tė
siguruiar kėtė qetėsi. .
Shpirt…
Udhėtoj midis pėrkuljeve
nė shėtitoren e pemėve
nga rrėnjėt e thella qė shoqėrojnė
pėr tė
shkuar erėn detare
dhe rrudhosjen e pemės,
tė cilat
ekzistojnė.
Dhuromė thėrrimet mua,
vetes sime,
duke vrapuar
nė luginat sekrete
e duke fidanosur me fidan me kujdes
duke ecur e duke ndjekur njė n……
2. Ruggero Lazzari
Pika
Shkaktoj
njė durim idiotėsie
tė drejtė
preēiz nė qendėr
qė uji
nga filxhani i pėrgjigjet spėrkatjes….
Njė erė e freskėt, e gjallė,
njė pikė
kthimi
mė puth
me njė rrėngjethje
e drejtė…
Nė mes ose nė qendėr… pėrjetėsi.
Sensi
i jetės, mėrzitja ekzistenciale.
Liria e drejtėsi qė jemi reduktuar prej idiotėsive,
tė kėnaqur
duke pluskuar mbi nėj ankth emri
qė do
t’i bėjnė qė tė shpėrthejnė
nė njė britmė ose ulėrimė tė kalbur…
Nga njė diare shtazarake.
Do tė bjerė ndonjė ditė
qė zotėria
nga nxitimi nė televizion
ka vendosur gjithė botėn
dhe nė tė ėndėrruar.
Kurajua shoqėron asin,
njė durim i shkaktuar nė qendėr.
Vazua tashmė ėshtė kulmi,
Liria ėshtė njė hap qė
duke pluskuar mbi ujė
ose vdes
duke u mbytyr;
i shtyni
tė gjithė bashkė,
mė fort,
mė fort tani
Do tė jetė njė …. i prishur, i shkatėruar
e mė shumė
se kurrė
se ajo e njė
plasariture ose e njė tė ēare,
pika e kthimit do tė shkojė,
duke u
revolucionarizuar,
ėshtė
e nevojshme tė shkatėrrohet…
edhe pėr tė realizuar njė ėndėrr.
ndjenjė tė largėt kujtimet
e njė
pėrkėdheljeje nga plazhi i lagėsht
Marie Aprile, Australi
Njė dite e re
Bie dita
drejt mbrėmjes sė bardhė,
dėbora ka ndaluar
dhe nė luginė
ndjehet fishkėllima
e erės,
me mėri rreh nė xhame.
Druri i plasaritur
nė oxhakun e vjetėr aromatizon
ajrķn e tymrave tė tyre,
dhe nė kėtė qetėsi,
ku fantazia ravijėzon poezinė,
vagabonde e pacak.
Gjithēka ėshtė ndaluar
edhe koha;
dhe pastaj ngadalthi,
ngadalthi njė dritė!...
Pėrqafon shkrimin tim
mbremja njė ditė tė re…
Ana Torbelli
Njė natyrė e lavdishme
Midis pemės dhe malit
nė njė dite tė lavdishme tė fundvjeshtės,
dielli zbret poshtė ngadalė e drejt…
. Qielli… nga njė pėrzjerje trėndafilash tė kuq
e portokalle midis kėtyre ngjyrave..
Qielli
ngadalė po rivishej nga nata
nė njė mantel me njė vello blu.
Dimitrios
Kraniotis
1.
Vargu krijues
Tymi
i cigares
dhe
kupa plot kafe…
Nė
krah tė vargut tė krijuar
kupa
me kafe;
vorbulla
e fjalėve
shtrihet
kundrejt,
dhe
…
pėrkulje
me
heshtjen time.
2.
Ideale
Bora
mbuloi malet,
monumentet
e hershme,…
njė
erė veriu na pėrkulet;
njė
mendim rrjedh
… figurina tė ngjyrosura
me
himnet e historisė.
Fjalėt
nė shenja
me
idealet gjeometrike.
3.
Iluzione
Rrudha
tė pazbuluara mė shumė
nė
ballin tonė,
kufijtė
historikė
hedhin
vėshtrime indirekte,
dridhėse
nė
vargjet e Homerit.
Iluzione
plot
faj,
pastrojnė pėshpėritjet e plagosura
tek
bėhen jehonė
nė shpellandriēuarat
tė
budallenjve
dhe…
tė pafajshme.
Pėrktheu
nga anglishtja nė shqip : Drian Kardhashi
1.
Fundi
Shija e frutave
qėndron
akoma
nė
”aromwn” time,
por
hidhėrimi i fjalėve
shkatėrron
retė
ose
rrudhos borėn;
“shtrydh”
borėn.
Po ti, kurrė nuk mė the,…
pse me dhimbje dhe padrejtėsi
ti dėshiroje tė thuash….,
sė
fundi, gjithmonė nė lot.
5.
“Mos”-et dhe zerot
Nata
pėrmbyti
momentet
e pafundme,
Dėshėrimin e tė jetuarit….
Pėrfundoj pa ndezur
qiririn tim.
Kam
dėshira zjarrtare
tė
ngrohem
te
“Mos”-et dhe “Zerot”.
Poetit
tw territ
Pwr
nder tw poetit tw pabotuar
Tw
lumtw!
Ke
fituar,
Nuk duhet tw tw vijw keq.
Poemat
e tua te pabotuara
do
tw jenw gjithmonw tw kujtuara.
Nuk
janw tw varrosura,
nuk
janw tw pwrthyera nga fuqia e kohws,
si ari brenda dheut dhe ato qwndrojnw,
dhe
kurrw nuk shkrihen…
Mund
tw vonohen,
ato t’u jepen njerwzve tw tyre dikur,
pwr
t’u shtuar esencwn e tyre tw wmbwl
dhe
tw pwrjetshme.
Pėrktheu:
Majlinda(Aleksandra) Shabani
Zaharulla
Gaitanaki
Pėrshėndetje stine
Pranvera
Pranvera
u zgjua
dhe
u vesh
me
ngjyrimet e saj familjare,
Ajri
nė transmetim
tė
aromės sė “Miradive”,
aromės
sė luleve.
Dielli
luan mbi tokė,
gjithandej.
Urtėsia
e Zotit
me njerėzit
bie
nė qetėsim.
Pėrktheu
nga anglishtja: Aleksandra Shabani
Giovanna Li Volti Guzzardi
Qielli prej letre
Njė qiell prej letre
mė bėn tė ndihem sovrane
dhe orteqe mendimesh
qė bien mbi gjethe si shi yjesh.
Nga majat e vrejtura
shfaqet njė rreze dielli
qė mė thith mendime dhe fjalė
qė shkoj duke mbledhur
bistakė rrushi
pėr t’i varur nė zemėr.
Nga njė rrudhė ēimbuto shfaqet
problemi i ndotjes
dhe bllokohet mendja
qė s’prodhon asgjė.
Pres njė vullkan nė shpėrthim,
zbulohet fantasia
dhe si njė llavė rrjedhin
e fjalė nė njė ritėm
qė rrėfen atė
ē’ka mendja ka thėnė
me impaktin e inspirimit..,
Njė qiell prej letre
kėrkojnė njė vend nė diell,
nė tė cilin retė
do tė depertojnė
me forcėn e njė shkėlqimi.